متن ذکر یونسیه به همراه ترجمه و اثرات این ذکر
به او ایمان آوردند، او هم قوم خود را نفرین کرد و خداوند به او وعده داد که در فلان تاریخ عذاب خود را بر آنان خواهد فرستاد. حضرت یونس از شهر خارج شد اما یکی از دوستانش در شهر ماند و مردم را از عذاب خدا ترساند و از آنها خواست توبه کنند، آنها که نشانه های عذاب وعده داده شده را دیدند از ترس عذاب توبه و ناله کردند تا خدا عذابش را از آنان بر گرداند. حضرت یونس به امید اینکه مردم نابود شده اند به شهر بازگشت و وقتی دید همه چیز عادی است و مردم به کارشان مشغول هستند عصبانی شد و شهر را بدون اجازه خداوند ترک کرد و با یک کشتی راهی دریا شد.
در بین راه ماهی غول پیکری به کشتی حمله کرد و به خواست خداوند متعال حضرت یونس را بدون اینکه به او آسیب برساند بلعید. حضرت یونس وقتی به هوش آمد متوجه اشتباه خود شد و با ناله و تضرع به درگاه خداوند توبه کرد که توبه او در قرآن آمده است و بخشی از آیه به عنوان ذکر یونسیه مشهور شده است که علما و عرفا خواص بیشماری را برای آن نقل میکنند.
قرآن میفرماید :«وَذَا النُّونِ إِذ ذَّهَبَ مُغَاضِبًا فَظَنَّ أَن لَّن نَّقْدِرَ عَلَیْهِ فَنَادَی فِی الظُّلُمَاتِ أَن لَّا إِلَهَ إِلَّا أَنتَ سُبْحَانَک إِنِّی کنتُ مِنَ الظَّالِمِینَ» ؛ (سوره الانبیاء ، آیه 87)
و ذاالنون (یونس) را (به یاد آور) در آن هنگام که خشمگین (از میان قوم خود) رفت؛ و چنین میپنداشت که ما بر او تنگ نخواهیم گرفت؛ (اما موقعی که در کام نهنگ فرو رفت،) در آن ظلمتها(ی متراکم) صدا زد:«(خداوندا) جز تو معبودی نیست! منزهی تو! من از ستمکاران بودم!
ذکر یونسیه یعنی گفتن:«لا اله الا انت سبحانک انی کنت من الظالمین»
آثار و برکات ذکر یونسیه
پیامبر گرامی(ص) فرمودند:آیا به شما خبر دهم از دعایی که هرگاه غم و گرفتاری پیش آمد آن دعا را بخوانید گشایش حاصل شود؟ اصحاب گفتند:آری ای رسول خدا. آن حضرت فرمود:دعای یونس که طعمه ماهی شد:لا اله الا انت سبحانک إنّی کنت من الظالمین.
همچنین فرمودند:هر بیمار مسلمانی که این دعا را بخواند، اگر در آن بیماری بهبودی نیافت و مرد، پاداش شهید به او داده می شود و اگر بهبودی یافت، خوب شده در حالی که تمام گناهانش آمرزیده شده است.
امام صادق(ع) فرمودند:عجب دارم از کسی که غم زده است چطور این دعا را نمی خواند لا اله الا انت سبحانک انی کنت من الظالمین چرا که خداوند به دنبال آن می فرماید:فاستبجنا له و نجیناه من الغم و کذلک ننجی المؤ منین؛ ما او را پـاسخ دادیم و از غم نجات دادیم و این چنین مؤمنان را نجات می دهیم.
مرحوم کلینی نقل می کند:مردی خراسانی بین مکه و مدینه در ربذه به امام صادق(ع) برخود و عرضه داشت:فدایت شوم من تا کنون فرزنددار، نشده ام، چه کنم؟
حضرت فرمود:هرگاه به وطن برگشتی و خواستی به سوی همسرت روی آیه، و ذالنون إذ ذهب مغاضبا فظنّ أن لن نقدر علیه فنادی فی الظلمات ان لا اله الا أنت سبحانک إنّی کنت من الظالمین را تا سه آیه بخوان إنشاء الله فرزند دار خواهی شد.
چون این ذکر به معنی استغفار است در آن هیچ عوارضی نیست. برای دیدن حالات برزخی مؤثر است.
برای تقویت نفس و قلب و مکاشفات بسیار خوب است و برای رفع حجب و نورانیت مؤثر است و استجابت دعا و نجات مؤمنین، از طرف خدا شامل گوینده آن می شود.
چنانچه در بخش دین و مذهب نمناک اشاره شده است جمله پرمعنی کذلک ننجی المومنین نشان می دهد آنچه بر سر یونس آمد از گرفتاری و نجات یک حکم خصوصی نبود، بلکه با حفظ سلسله مراتب، جنبه عمومی و همگانی دارد، بسیاری از حوادث غم انگیز و گرفتاریهای سخت و مصیبت بار، مولود گناهان ما است، تازیانه هایی است برای بیدار شدن ارواح خفته و یا کوره ای است برای تصفیه فلز جان آدمی، هر گاه انسان در این موقع به همان سه نکته زیر که یونس توجه کرد توجه پیدا کند، نجات و رهایی او حتمی است:
1. پاک شمردن و تنزیه خدا از هر عیب و نقص و ظلم و ستم و هر گونه گمان سوء درباره ذات پاک او.
2. توجه به حقیقت توحید و این که هیچ معبود و هیچ تکیه گاهی به جز الله نیست.
3. اعتراف به گناه و تقصیر خویش
حدیثی است در درالمنثور، از پیامبر اسلام (ص ) نقل شده است که فرمود:یکی از نامهای خدا که هر کس او را با آن بخواند به اجابت می رسد و هر گاه با آن چیزی را طلب نماید، به او می دهد، دعای یونس است. شخصی عرض کرد:ای رسول خدا، آیا او مخصوص یونس بود یا شامل جماعت مسلمانان نیز می شود. فرمود:هم مربوط به یونس و هم همه مومنان، هنگامی که خدا را به آن می خوانند. آیا گفتار خداوند را در قرآن نشنیده ای و کذلک ننجی المومنین. این دلیل بر آن است که هر کس چنین دعایی کند، خداوند اجابت آن را تضمین فرموده است.
ذکر یونسیه در کلام عارفان
مرحوم حاج میرزا جواد آقا ملکی تبریزی (ره ) می نویسد:من استادی داشتم بزرگوار، عارف ،عامل و کامل (مراد او آخوند ملاحسینقلی همدانی است ) که نظیر او را ندیده ام، از او درباره عملی که مجرب، و در اصلاح قلب و تحصیل معارف مؤ ثر باشد، سؤال کردم.
ایشان در پاسخ فرمودند:برای این امر، هیچ کاری مانند مداومت بر یک سجده طولانی در هر شبانه روز و ذکر یک مرتبه لا اله الا انت سبحانک انی کنت من الظالمین، نیست.
انسان این ذکر را بگوید، در حالی که خود را در زندان طبیعت زندانی و مقید به قید و بندهای این اخلاق رذیله ببیند، و اقرار داشته باشد که خداوندا، تو مرا گرفتار این پستی ها نکردی، و در حق من ظلم روا نداشتی، و تنها من به خویشتن ستم کردم.
مداومت در ذکر یونسیه
عالم بزرگوار حاج میرزا جواد ملکی تبریزی می گوید:مداومت ذکر یونسیه در شبانه روز ترک نشود، هر چه زیادتر، تاثیرش نیز بیشتر. حداقل آن چهار صد مرتبه است، خیلی اثرها دیدم، بنده هم تجربه کرده ام، چند نفر هم مدعی تجربه اند.
ذکر بعد از نماز مغرب و عشاء در شب جمعه
امام صادق (ع ) دعایی را از حضرت امام محمد باقر (ع ) و آن حضرت از امام زین العابدین (ع ) و آن حضرت از امام حسین بن علی (ع ) و آن حضرت از امیرالمومنین (ع ) و آن حضرت از رسول خدا (ص ) و آن حضرت از جبرئیل – صلوات الله علیه – و جبرئیل هم از خداوند بزرگ، گرفته است، برای شفای هر دردمند و گرفتاری نقل فرموده است که در شب جمعه بعد از نماز مغرب و عشاء بگوید:لا اله الا سبحانک انی کنت من الظالمین؛ خدایا، جز تو خدایی نیست، تو از همه بدیها و عیبها منزه و پاکیزه ای. من بودم که در حق خود ستم کردم.
تکرار ذکر در سجده ای طولانی
آیت الله امینی (ره ) می گوید:در شبانه روز یک سجده طولانی انجام بده و به مقداری که می توانی و با حضور قلب این ذکر را تکرار کن :لا اله الا انت سبحانک انی کنت من الظالمین. ادامه این سجده طولانی مجرب است و آثار خوبی را در بردارد.
ختم های ذکر یونسیه
ختم های این ذکر شریف را «400»، «700»، «1001»، «3000»، «4000» و «7000» بار گفته شده است که بستگی به دستور استاد و قابلیت طالب دارد، اما عدد 400 برای همه، آن هم شبها بعد از نماز عشاء تا هر وقت شب در سجده، نافع است.
مرحوم آخوند ملا حسنقلی همدانی:هر قدر، در هر وقت بتوانید؛ این ذکر را بگوئید.
مرحوم شیخ محمد بهاری در تذکره المتقین می گوید :سالک در اواسط کارش این ذکر را بگوید. حضرت استاد از قول مرحوم سیدهاشم حداد نقل کردند که ذکر یونسیه برای معرفت نفس و معرفت ربّ مؤثر است، و خودش به ذکر یونسیه مشغول بود
