بسم الله الرحمن الرحیم
سرطان چیست ؟
سرطان چیست ؟
امروزه دائما نام “سرطان” را میشنویم . شاید این مسئله را بارها شنیده باشیم که افراد بسیاری بدلیل این بیماری جان خود را از دست داده اند .
سرطان یعنی رشد ، تکثیر و گاهی انتشار غیر طبیعی سلولهای بدن .
جسم انسان از میلیونها میلیون سلول تشکیل شده است که در کنار هم ، بافتهایی مانند ماهیچه ها ، استخوان و پوست را میسازند . اغلب سلولهای طبیعی بدن در پاسخ به تحریکاتی که از داخل و خارج بدن به آنها وارد میشود ، رشد و تولید مثل میکنند و در نهایت میمیرند . اگر این فرآیند در مسیر تعادل و صحیح خود اتفاق بیفتد ، بدن سالم میماند و عملکرد طبیعی خود را حفظ میکند اما مشکلات ، زمانی شروع میشوند که یک سلول طبیعی دچار “جهش” و یا تغییر شده و به سلول سرطانی تبدیل میشود .
یک سلول طبیعی ممکن است بدون هیچ دلیل واضحی به یک سلول سرطانی تبدیل شود ولی در اغلب موارد ، تبدیل در اثر مواجهه مکرر با مواد سرطان زا مانند الکل و دخانیات صورت میگیرد . شکل ظاهری و نیز عملکرد سلولهای سرطانی شده با سلولهای طبیعی تفاوت دارد . جهش یا تغییر ایجاد شده در DNA یا ماده ژنتیکی سلول اتفاق میافتد .
DNA همان مسئول کنترل شکل ظاهری و عملکرد سلول است . وقتی DNA یک سلول تغییر میکند ، آن سلول با سلولهای سالم کنار خود تفاوت مییابد و دیگر کار سلولهای طبیعی بدن را انجام نمیدهد . این سلول تغییر یافته از سلولهای همسایه اش جدا میشود و نمیداند چه زمانی رشدش باید به پایان برسد و بمیرد . به عبارت دیگر سلول تغییر یافته از دستورها و علائم داخلی که سلولهای دیگر در کنترل آنها هستند ، پیروی نمیکند و بجای هماهنگی با سلولهای دیگر , خودسرانه عمل میکند .
این سلول “جهش یافته” تقسیم و به 2 سلول جدید “جهش یافته” تبدیل میشود و این فرآیند بهمین ترتیب ادامه مییابد تا همان یک سلول موذی به توده ای از سلولها که “تومور” نامیده میشود ، تبدیل میگردد .
گاهی این تومورها خوش خیم بوده و رشد نمیکنند ولی در صورتی که سلولهای تومور رشد کنند و تقسیم شوند و سلولهای طبیعی اطراف خود را از بین ببرند و به نقاط دیگر بدن هم دست اندازی کنند ، تومور” بدخیم” محسوب میشود . بزرگترین خطر تومورهای بدخیم ، توانایی آنها در حمله به بافتهای سالم و پخش شدن در بدن است . هر چه تومورها رشد کنند و بزرگتر شوند ، جلوی رسیدن مواد غذایی و اکسیژن را به سلولهای سالم میگیرند و با پیشرفت سرطان ، سلولهای سالم میمیرند و عملکرد و سلامت بیمار از بین میرود . اگر جلوی این فرآیند گرفته نشود ، سرطان به مرگ میانجامد .
انواع سرطانها :
اغلب سرطانها به سه دسته تقسیم میشوند :
1- کارسینوم : شامل سرطانهایی میشود که از سلولهایی که سازنده پوست هستند (مثل سرطان پوست) و یا لایه داخلی اعضا را میپوشانند (مثل سرطان ریه) و یا سازنده غدد هستند (مثل سرطان سینه) منشا میگیرد .
2- سارکوم : این دسته سرطانهایی هستند که از بافت همبند مثل غضروف ، استخوان و ماهیچه منشاء میگیرند . از این رو سرطانهای استخوان یا ماهیچه را در هر نقطه از بدن سارکوم میگویند .
3- لوسمی و لنفوم ها : شامل سرطانهایی است که از سلولهای تشکیل دهنده خون و سلولهای ایمنی منشاء میگیرد .
در کشورهای غربی ، سرطان پوست شایع ترین سرطان است و پس از آن سرطان سینه ، ریه ، پروستات ، روده بزرگ ، مثانه و رحم قرار دارد .
راههای پیشگیری :
1- عدم استفاده از مشروبات الکلی و دخانیات
2- صرف غذاهایی که به صورت آب پز تهیه میشود .
3- عدم استفاده از غذاهایی که آثار سوختگی در آنها نمایان است .
4- استفاده از سبزیجات و انواع میوه ها
5- استفاده کمتر از گوشت قرمز
6- رعایت کامل امور بهداشتی
……………………………..
پاسخ به باورهای غلط درباره سرطان :
• آیا بیمار سرطانی همیشه محکوم به مرگ است ؟
بیماری “سرطان” لزوما به معنی مرگ نیست . ترس یک واکنش طبیعی است اما با درمان مناسب بیشتر مردم از سرطان نجات میابند. باعث خوشحالی است که بعد از درمان سرطان , زندگی بیماران بصورت عادی بر میگردد .
• آیا سرطان میتواند بوسیله ضربات یا تصادف ایجاد شود ؟
گاهی اوقات یک ضربه شما را بوجود یک توده زیر پوستی که قبلا وجود داشته آگاه میکند . مانند توده ای در پستان اما به این معنی نیست که آن ضربه این بیماری را ایجاد کرده است .
• آیا سرطان مسری است ؟
سرطان به هیچ وجه در ارتباط معمول روزانه مسری نیست . شما با دست دادن و یا در آغوش گرفتن یک فرد مبتلا به این بیماری نمیشوید . از بیمار سرطانی دوری نکنید . سرطان مانند سرماخوردگی نیست .
• آیا ارث میتواند علت ایجاد سرطان باشد ؟
تنها تعداد اندکی از انواع سرطان میتواند ارثی باشد اما بنظر میرسد در برخی خانواده ها امکان بروز یک نوع سرطان بیش از معمول باشد مانند سرطان پستان ، تخمدان ، روده اما در بقیه موارد نحوه زندگی مانند عادات غذایی و یا برخی فاکتورهای ژنتیکی در احتمال ابتلا دخالت دارند ولی بدان معنا نیست که سرطان ارثی است .
• با نادیده گرفتن علایم سرطان آیا ممکن است آنها خودبخود از بین بروند ؟
تشخیص هرچه زودتر سرطان , شانسی بزرگ را در موفقیت درمان شما بوجود میآورد و هر سرطانی علایم مخصوص به خود را دارد و اگر شما از این علایم غفلت کنید سرطان گسترش خواهد یافت و خطرناکتر خواهد شد و درمان براحتی امکان پذیر نخواهد بود .
مهم ترین علایمی که باید مراقب آنها باشید و با یافتن هر کدام از آنها به پزشک مراجعه نمایید ، به قرار زیر است :
1- وجود توده در هرجایی از بدن مانند پستان یا بیضه
2- تغییر در یک خال پوستی
3- زخمی که بهبود نمییابد
4- سرفه یا گرفتگی صدا بطور مداوم
5- سوء هاضمه یا اختلال در بلع بطور مداوم
6- تهوع یا سرفه خون آلود
7- تغییر در عادات طبیعی روده مانند اسهال یا یبوست بطور دایم
8- وجود هرگونه خون در ادرار یا مدفوع و هر خونریزی غیر طبیعی واژینال
9- کاهش وزن غیر قابل توجیه
10- بی اشتهایی غیر قابل توجیه
